De Van Heutsz-eenheid binnen de Koninklijke Landmacht verwijst naar militaire eenheden die vernoemd zijn naar Generaal J.B. van Heutsz (1851-1924), vooral bekend door zijn rol in de onderwerping van Atjeh (1873-1914) in Nederlands-Indië. De eenheid werd opgericht in de periode na de Tweede Wereldoorlog en heeft verschillende gedaanten gekend binnen de Nederlandse krijgsmacht. Hieronder een overzicht van de belangrijkste ‘wapenfeiten’ en operationele inzet.

📌 Oorsprong en oprichting (1946)

• In 1946 werd het Regiment Van Heutsz opgericht als onderdeel van de Koninklijke Landmacht.
• Het regiment bestond grotendeels uit dienstplichtigen en veteranen van de KNIL (Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger), waaronder Molukse en Indo-Europese militairen.
• Vanwege de koloniale achtergrond van Van Heutsz werd het regiment gezien als een traditie-eenheid met sterke banden met de militaire geschiedenis in Nederlands-Indië.

📌 Inzet in Nederlands-Indië / Indonesië (1946-1949)

Tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949) werd het Regiment Van Heutsz ingezet bij:

• Politionele acties (1947 & 1948-1949): Nederlandse offensieven tegen Indonesische onafhankelijkheidsstrijders.
• Militaire operaties op Java en Sumatra:
• Zuiveringsacties tegen de TNI (Tentara Nasional Indonesia) en guerrillagroepen.
• Herstel van koloniale orde en bescherming van strategische infrastructuur.
• De eenheid was betrokken bij counterinsurgency-operaties, waarbij geprobeerd werd controle te krijgen over Indonesische regio’s.

📌 Koude Oorlog & NAVO-tijdperk (1950-1995)

• Na de soevereiniteitsoverdracht van Indonesië (1949) werd het regiment omgevormd tot een parate infanterie-eenheid binnen de Koninklijke Landmacht.
• Het regiment werd geïntegreerd in de NAVO-verdedigingsstrategie tijdens de Koude Oorlog.
• In de jaren ’60 en ’70 had de Van Heutsz-eenheid een rol als paraat infanterieregiment in West-Duitsland, ter afschrikking van een mogelijke Sovjetinvasie.

📌 Vredesmissies en moderne operaties (1990-heden)

Het Regiment Van Heutsz werd ingezet bij verschillende vredesmissies en internationale operaties:

1️⃣ SFOR en KFOR (Balkan, 1990s-2000s)

• SFOR (Bosnië, 1996-2004): Stabilisatie van Bosnië-Herzegovina na de Joegoslavische Oorlog.
• KFOR (Kosovo, 1999-heden): Deelname aan vredeshandhaving en bescherming van minderheden.

2️⃣ Uruzgan, Afghanistan (2006-2010)

• Onder de Task Force Uruzgan was het regiment betrokken bij:
• Veiligheidsoperaties tegen de Taliban.
• Opbouwmissies zoals infrastructuur en samenwerking met lokale leiders.

3️⃣ Mali (MINUSMA, 2014-2019)

• Van Heutsz-eenheid leverde bijdragen aan de Nederlandse inlichtingenmissie in Mali, gericht op stabilisatie en bescherming tegen jihadistische groepen.

📌 Huidige status en voortbestaan

• Het Regiment Van Heutsz is vandaag de dag een van de drie luchtmobiele infanterieregimenten binnen de 11 Luchtmobiele Brigade (Air Assault) ‘De Rode Baretten’.
• De eenheid staat nog steeds bekend om haar agressieve en flexibele inzetbaarheid in gevechts- en vredesmissies.

💡 Conclusie

Het Regiment Van Heutsz heeft een geschiedenis van koloniale onderdrukking, Koude Oorlog-verdediging en moderne vredesmissies. Het regiment evolueerde van een KNIL-gebaseerde eenheid naar een specialistische luchtmobiele infanterie-eenheid binnen de NAVO-structuur.